Mayıs ayı prestijiyle açlık sonu 6 bin TL’yi, yoksulluk sonu da 19 bin 602 TL’yi aşmasına karşın milyonlarca vatandaş aylık 4 bin 253 TL’lik minimum fiyatla yaşamaya çalışıyor. Minimum fiyat kurulunda emekçiyi temsil eden Türk-İş’ten ise dikkat çeken bir açıklama geldi.
Asgari fiyat yılın ikinci ayında açlık sonunun altında kaldı ancak hala taban fiyata orta artırım yapılıp yapılmayacağı belirsizliğini koruyor.
Hükümet tarafında orta artırıma yeşil ışık yakan açıklamalar gelse de kapıyı büsbütün kapatan telaffuzlar de mevcut. Taban fiyat kurulunda emekçiyi temsil eden Türk-İş de bu hususta sessiz.
Temmuz ayında memur ve emekli maaşlarına yapılacak artırım öncesi minimum ücretlinin de orta artırım talebini sendikalara sorduk.
Asgari fiyat kurulunda yer alan Türk-İş Genel Sekreteri Nazmi Irgat’ın “İnsanlar bekliyor farkındayız lakin bakanlık tarafından bize ne bir bilgi verildi ne bir davet yapıldı. Doyurucu bir bilgiye sahip değiliz” diyerek orta artırım talebi için bakanlıktan davet beklediklerini söz etmesi dikkat çekti.
TÜRK-İŞ: YASAL BİR MAHZUR YOK
Sozcu.com.tr’ye konuşan Irgat, “2022 taban fiyatı açıklandığında o günün koşullarına nazaran yüzde 50 düzgün bir artış oranıydı. Kamuoyu kabullenmişti. Artık yıllık enflasyon yüzde 73.5. Alım gücünün en fazla düştüğü devirdeyiz. İnsanların bu enflasyonla, bu minimum fiyatla yıl sonunu getirmesi zor” dedi.
“Belirlenen minimum fiyat bir yıl devam edecek diye bir koşul yok. Tekrar belirlenmesinin önünde yasal bir pürüz yok” diyen Irgat, “Ama bakanlık nasıl pahalandırıyor, bu ay içinde bir davet yapılır mı bilmiyorum” diye konuştu.
DİSK: YILDA BİR ARTIŞ KAYIPLARI KARŞILAMAZ
Sozcu.com.tr’ye konuşan Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Lideri Dilek Çerkezoğlu ise, “2022 minimum fiyatı büyük bir artış yapıldı üzere sunuldu fakat minimum fiyat yılın daha ikinci ayındayken açlık hududunun altına geriledi. Münasebetiyle kesinlikle taban fiyatın güncellenmesi lazım” dedi.
Çerkezoğlu, minimum fiyattaki artışın ne olması gerektiğine ait ise “Bir meskende iki kişi çalıştığı vakit o konuta yoksulluk hududu (mayıs ayı için 19 bin 602 TL) girebilmeli” diye konuştu.
Bu yıl 1 Mayıs’a damga vuran ana taleplerden birinin taban fiyata ve tüm fiyatlara artış talebi olduğunu, birebir vakitte bu pazartesi de İstanbul’da ‘zamları durdurun, fiyatları artırın’ talebiyle aksiyon yapılacağını bildiren Çerkezoğlu, şöyle devam etti:
“Türkiye’de hayat sahiden çok değerli lakin emek ucuz. Bu kadar yüksek enflasyonun olduğu bir periyotta minimum fiyatın yılda bir sefer güncellenmesi kayıpları karşılamaz. Alım gücündeki kayıpların karşılanması için taban fiyat derhal tekrar belirlenmeli. Emekçinin, işçinin büyümeden, ulusal gelir artışından hissesini artırması lazım.”
BİRLEŞİK KAMU-İŞ: AYLIK ENFLASYON FARKI EKLENMELİ
Sozcu.com.tr’ye konuşan Birleşik Kamu İş Konfederasyonu Lideri Mehmet Balık ise, “Aylık enflasyon o kadar yüksek geliyor ki, taban fiyatı bırakın yılda bir defa belirlemeyi, 6 ayda bir belirlemek bile mevcut enflasyon ortamında kâfi olmayacaktır” dedi.
Bu yüzden aylık enflasyon farkının taban fiyata eklenmesini talep eden Balık, “Çünkü bu koşullarda minimum ücretlinin bir yıl boyunca tıpkı fiyat alarak ayakta kalabilmesi mümkün değil” diye konuştu.
‘EN AZ 6 BİN 500-7 BİN TL’
“Asgari fiyatın yılda birden fazla belirlenmesinin önünde yasal bir pürüz yok. Kesinlikle ancak kesinlikle taban fiyata yeni bir artırımın yapılması gerekiyor” diyen Balık, şöyle devam etti:
“Yapılacak artırım ile taban fiyatın açlık sonunun (Mayıs ayı için 6 bin 17 TL) üzerine çıkarılması gerekiyor. Dört kişilik bir ailenin geçinebilmesi için 6 bin 500-7 bin TL’ye gereksinim var. Lakin yüksek enflasyondan ötürü bu meblağ her ay artıyor. Bu yüzden de aylık enflasyon farkının minimum fiyata eklenmesini talep ediyoruz.”
ERDOĞAN, YILBAŞINA İŞARET ETTİ
Öte yandan, taban fiyattaki artışın çarçabuk erimesinden sonra orta artırım taleplerine ait hükümet tarafından çeşitli açıklamalar gelmeye devam ediyor.
Mart ayında AKP Sözcüsü Ömer Çelik, minimum fiyatla ilgili yaptığı açıklamada, “Uygun bir durum oluştuğu vakit bununla ilgili açıklama yapılır lakin hem çalışanlarımızın hem de emeklilerimizin mevcut durumlarını güzelleştirmek için her vakit bir çalışma yapıyoruz” demişti.
Çelik’ten bir gün sonra minimum fiyata artırım ile ilgili açıklama yapan Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Alım ise, “Cumhuriyet tarihinde birinci sefer taban fiyatı yüzde 50 üzerinde artırdık. Bu günlerde tekrar minimum fiyat tartışmalarını manalı bulmuyorum. Zira gerekeni enflasyon farkı ile yaptık. Bu durumlarda emekçiyi de iş vereni de düşünmek lazım” demişti.
31 Mart’ta Özbekistan dönüşü konuşan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise, “Ben vatandaşıma onu aldatacak, yani yapmayacağımız yahut yapamayacağımız bir şeyi söylemeyi gerçek bulmam. Minimum fiyatı tespit için bir komite var. Her sene toplanıyor. Münasebetiyle da bunun vakti aralıktır. Vakti geldiğinde de taban fiyatla sorumlu olan sendikalar ve Çalışma Bakanlığım otururlar konuşurlar, adımı atarız” demişti.
Erdoğan, bu hafta başındaki Kabine Toplantısı sonrasında ise şöyle dedi:
“Temmuz ayındaki enflasyon farkı artışlarıyla ücretlileri biraz daha rahatlatacağız. Yılbaşında tüm çalışanların durumlarını gözden geçirerek herkesin hakkını almasını temin edeceğiz. Toplumsal yardım şemsiyemizi genişleterek hiçbir vatandaşımızın mağduriyetine müsaade vermeyeceğiz.”