‘Çay şekerli mi içilir, şekersiz mi’ tartışması tekrar gündeme geldi. “Çayın lezzetini alabilmek için şeker kullanılmamalı” diyen Genel Müdür Vekili Yusuf Ziya Alim, “Erzurum’da çayı kıtlama içerler ancak çayın asıl tadını alabilmek için şeker kullanmamak gerekir.
‘Ben şekersiz içemem’ diyenler de oluyor tabiki lakin damak tadı herkeste farklıdır. Çay sağlıklı olsun şekeri de kendi keyiflerine nazaran ayarlayabilirler. Kişinin tercihine bırakmak lazım o gerçek yolu bulur” diye konuştu.
‘Çay Karadeniz’de üretilir, Erzurum’da tüketilir’
Erzurum’da çayın sudan daha çok tüketildiğini belirten Alim, Karadeniz Bölgesi haricinde birinci mağazalarını Erzurum’da açtıklarını ve gayelerinin ürettikleri yaklaşık 80 çay çeşidini bu noktaya taşımak olduğunu söyledi. Sibirya soğuklarının yaşandığı Erzurum’da Dadaşların çokça tükettikleri çayla ısındıklarını kelamlarına ekleyen Alim şunları söyledi:
‘Çay şekerli mi içilir, şekersiz mi’ tartışmasına Dadaşlar ‘kıtlama’ dedi?
“Çay damarlarımızdaki kan üzeredir. Çay Karadeniz’de üretilir lakin Erzurum’da tüketilir. Hatta sohbet bölünmesin diye bardak çay istenmez demliklerle servis edilir. Erzurum’da bilhassa de pandemi periyodunda sağlıklı bir halde ısınabilecekleri tek seçenek çaydır. Çay kışın ısıtır, yazın da harareti alır. Çayı bol tüketen Erzurum’a özel bir çay yaptık.
Ambalajı Erzurumspor renklerini taşıyor. İçinde 2 numaralı kaliteli çay var ki bu en kaliteli çay cinsidir. Biz bölgemizde ‘elek altı’ deriz, Doğu’da ise ‘kalbur üstü’ denir.
Yalnızca bu bölgede satılacak olan bir cinstir. Yurt içi yahut yurt dışından Erzurum’a gelen konuklar, buradan ikramlık aldıkları vakit ambalaj rengiyle Erzurumspor’u anımsarken, İkili Mimareli Medrese ve Palandöken Dağı’nın fotoğrafını görebilecek.
Erzurum genelde bu pahalarla biliniyor. Sağlıklı, doğal, bahçeden fabrikaya giden ve hiçbir katkı hususu olmayan tescillenmiş Çaykur’un çayını içebilecekler
. En güzel çay demlemenin sırrı öncelikle suyun güzel olması ve odun ateşinde demlenmesidir. Demlenme işlemeninden sonra biraz bekletilmesi gerekir biz buna ‘çayın oturması’ deriz.”?
Limon da ihmal edilmez
Genel Müdür Alim’in “Çayın asıl tadını alabilmek için şeker kullanmamak gerekir” kelamlarına Erzurum’dan yanıt geldi. 30 yıldan beri çay ocağı işlettiğini belirten Nasır Dikilitaş, “Pandemi nedeniyle iş yerine müşteri almıyoruz. Semaverde demlediğimiz çayları karton bardakta satıyoruz.
Çay Erzurum şekeri ile içilir
Erzurum’da genelde şekerli çay içilmediğini belirten Yücel Öztürk, “Erzurum’un öz çocukları kıtlama çay içmeyi bilir, dışarıdan gelenler pek bilmez.
Biz şekeri bardağın içine atıp tatlı çay içmeyiz. Evvel şekeri ısırır, sonra çayı yudumlarız. Çayın tadı esasen şekerle alınmaz, çayın tadı çaydadır.
Bizden hiç ikram beklemezler. Sıcak çay muhabbeti de ısıtır. Günde ortalama 20 ila 30 bardak çay içiyorum. Çay bardağa dolduğunda şeker de elde olur.
Bu şekeri ağıza atınca erimez, lisan altında gizleyerek iki üç bardak çay içilir. Ağızdaki şeker de tadını verir. Bizim şekerimizin özelliği sert olması kolay kolay erimemesidir.
Erzurum şekeri küp ve toz şeker üzere değil. Mutlaka erimeyen şeker, Erzurum şekeridir. Eskiler der ki ‘Bir kıt şeker, yedi fırt çay’ yani yedi yudumda içilen çay demektir. Şayet sonunda şeker eriyorsa o has Erzurum şekeri değildir” diye konuştu.